ช่วงฤดูฝนเป็นช่วงเวลาที่มีความชื้นสูง อากาศเย็น และมีโอกาสแพร่กระจายของเชื้อโรคได้ง่าย ทำให้ผู้สูงอายุซึ่งมีภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอกว่าเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยมากกว่าคนทั่วไป ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุจึงให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับการเฝ้าระวังโรคที่เกิดขึ้นในช่วงนี้ บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ 6 โรคที่ผู้สูงอายุต้องระวังเป็นพิเศษ พร้อมแนวทางการป้องกันเพื่อสุขภาพที่แข็งแรงในทุกวันของฤดูฝน
1. โรคจากไวรัส – ภัยเงียบในฤดูฝน
1.1 สาเหตุและการติดต่อ
ไวรัสที่พบบ่อยในฤดูฝน เช่น ไวรัสไข้หวัดใหญ่ และไวรัส RSV สามารถแพร่กระจายผ่านละอองฝอยจากการไอหรือจาม รวมถึงการสัมผัสวัตถุปนเปื้อน
1.2 อาการที่ควรสังเกต
- ไข้สูง หนาวสั่น
- ไอ จาม น้ำมูกไหล
- เหนื่อยง่าย หายใจหอบ (โดยเฉพาะในผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว)
1.3 วิธีป้องกัน
- ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี
- หลีกเลี่ยงสถานที่แออัด และสวมหน้ากากอนามัย
- ล้างมือบ่อย ๆ ด้วยสบู่หรือเจลแอลกอฮอล์
2. โรคคอติดเชื้อ – อาการที่ดูเหมือนไข้ธรรมดาแต่รุนแรง
2.1 ทำไมผู้สูงอายุต้องระวัง?
โรคคอติดเชื้อหรือคออักเสบจากเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัส มักเกิดในช่วงที่อากาศชื้น โดยเฉพาะในผู้สูงอายุที่มีภูมิต้านทานลดลง
2.2 อาการหลัก
- เจ็บคอ กลืนลำบาก
- ไข้ ปวดเมื่อย
- ต่อมน้ำเหลืองบวมใต้คาง
2.3 แนวทางป้องกัน
- หมั่นดื่มน้ำอุ่น และพักผ่อนให้เพียงพอ
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มเย็นจัด
- รักษาความสะอาดของช่องปาก
3. โรคท้องเสีย – จากอาหารปนเปื้อนน้ำฝน
3.1 ต้นเหตุที่พบได้ในหน้าฝน
ในช่วงฝนตกบ่อย มักเกิดน้ำขัง ทำให้อาหารหรือแหล่งน้ำปนเปื้อนเชื้อโรค เช่น เชื้ออีโคไล หรือซาลโมเนลลา
3.2 อาการทั่วไป
- ปวดท้อง ท้องเสีย อาเจียน
- อ่อนเพลีย และเสี่ยงภาวะขาดน้ำ
3.3 วิธีดูแลและป้องกัน
- รับประทานอาหารปรุงสุกใหม่ และหลีกเลี่ยงอาหารแช่เย็นนานเกินไป
- ดื่มน้ำสะอาด หรือน้ำต้มสุก
- สังเกตอาการผิดปกติ เช่น ถ่ายเหลวมากกว่า 3 ครั้งต่อวัน
4. โรคผิวหนังอักเสบ – เพราะความอับชื้น
4.1 ความชื้นทำให้ผิวติดเชื้อ
ฤดูฝนทำให้ผิวหนังของผู้สูงอายุเกิดการอับชื้น โดยเฉพาะบริเวณข้อพับ หรือจุดสัมผัสที่มีเหงื่อออกบ่อย
4.2 อาการที่พบได้บ่อย
- คัน ผื่นแดง บวม หรือมีตุ่มน้ำใส
- ผิวหนังเปื่อยหรือแตกเป็นแผล
4.3 การดูแลผิวให้ปลอดภัย
- เช็ดตัวให้แห้งทันทีหลังเปียกฝน
- สวมเสื้อผ้าที่โปร่ง ระบายอากาศดี
- ใช้ครีมบำรุงหรือยาทาภายใต้คำแนะนำของแพทย์
5. โรคฉี่หนู – อันตรายจากแหล่งน้ำสกปรก
5.1 สาเหตุจากน้ำขังและสัตว์พาหะ
โรคฉี่หนูมาจากเชื้อแบคทีเรียที่อยู่ในปัสสาวะของสัตว์ โดยเฉพาะหนู เมื่อสัมผัสแหล่งน้ำที่ปนเปื้อนก็มีโอกาสติดเชื้อ
5.2 อาการในผู้สูงอายุ
- ไข้สูงเฉียบพลัน ปวดหัว
- ปวดกล้ามเนื้ออย่างรุนแรง
- ตาแดง หรือมีภาวะไตผิดปกติ
5.3 การป้องกันที่สำคัญ
- หลีกเลี่ยงการเดินในน้ำขัง
- สวมรองเท้าบู๊ตเมื่อต้องเดินลุยน้ำ
- ทำความสะอาดแผลอย่างถูกวิธีหากสัมผัสน้ำสกปรก
6. ไข้เลือดออก – ระวังยุงลายในฤดูฝน
6.1 ศัตรูตัวร้ายของผู้สูงอายุ
ยุงลายเป็นพาหะนำโรคไข้เลือดออก ซึ่งมักวางไข่ในน้ำขังที่พบได้ทั่วไปในหน้าฝน
6.2 สัญญาณเตือน
- ไข้สูงลอยไม่ลด ปวดหัวมาก
- ปวดกระบอกตา ปวดกล้ามเนื้อ
- มีจุดเลือดออกใต้ผิวหนัง
6.3 ป้องกันยุงลายอย่างไร?
- กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง เช่น จานรองกระถาง ตุ่มน้ำ
- ทายากันยุง หรือติดมุ้งลวด
- หากพบอาการผิดปกติรีบพบแพทย์ทันที
ฤดูฝนเป็นช่วงที่ผู้สูงอายุเสี่ยงต่อการติดโรคต่าง ๆ มากกว่าปกติ ทั้งจากสภาพอากาศ แหล่งน้ำ และการติดเชื้อในระบบต่าง ๆ ของร่างกาย การดูแลผู้สูงอายุอย่างใกล้ชิดในช่วงนี้จึงมีความสำคัญมาก โดยเฉพาะการดูแลจากศูนย์ดูแลผู้สูงอายุที่มีความพร้อมทั้งด้านบุคลากรและสภาพแวดล้อม ช่วยให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพดีและคุณภาพชีวิตที่ดีในทุกฤดู